Het project
De eerste doelstelling van het project was eenvoudig. Water voorzien in het voormalig gehandicaptencentrum, dat ondertussen is gesloten, maar een nieuwe bestemming kreeg als landbouwschool. Alsook op de missie, met haar publieke fonteinen, zoals die in de lagere jongensschool en voor de naaste buren. Bij latere contacten stelde men voor het project uit te breiden naar andere organisaties: de meisjesschool, de middelbare school en de internaten voor jongens en meisjes. Als laatste komt het ziekenhuis aan de beurt.
Geschiedenis van een waterram
Bouwjaar 1954 van Engelse makelij “Green & Carter” Nﹾ 4. Omwille van het stijgend watergebruik denken we er nu aan om een tweede waterram aan te schaffen. Op dit moment geeft onze “bok” zoals we die genoegzaam noemen zo’n 8 lier water per minuut. Niet te vergeten dat dit apparaat werkt zonder toegevoegde energie, geen brandstof, geen elektriciteit alleen het spel van lucht en water. Dus zeer ecologisch en duurzaam.
Twee bronnen en een grote wateropslagvijver
Deze grote vijver (40.000 m3) is ontstaan door twee bronnen samen te voegen: de Kamuzeze en de Kamupatsha. Ze vormen dan later een kleine rivier, die zich in de Dialonga werpt en uiteindelijk in de grote Kasairivier uitmondt.
Een grote vijver
De vijver zelf is rond de jaren 50 van de vorige eeuw gevormd dankzij de grote dijk die men toen opgetrokken heeft. Aangezien dit een natuurlijke vijver is, leeft er behoorlijk wat vis die er later opgezet is. Die vijver is ook een openbare badplaats, alsook een toeristische trekpleister geworden met de tijd.
De dijk
De dijk is ongeveer 45 meter lang, het gaanpad 2 meter breed op met een hoogte van bijna 4 meter. Een serieuze dijk zou men mogen zeggen, maar die dijk heeft dringend wat herstelling nodig. Hij heeft last van de erosie, maar dat is wel een ander project. Naast de dijk is er een overloop gemaakt die dan voor andere initiatieven worden gebruikt, zoals irrigatie voor moestuinen.
De af te leggen weg van het water
Om het water naar de missie te krijgen moet het water een hele weg afleggen via toevoerbuizen van 1.200 meter lang. Alles werd met de hand gegraven. Het water pompt zich vervolgens 25 meter hoger op tot aan de watertoren.
Werkzaamheden
De werkzaamheden omvatten diverse studies. Eerst het opmeten van het terrein, een beetje landmeterij met een automatisch waterpas om de juiste afstand te meten. Daarna aan de tekentafel, om het juiste aantal meters te berekenen en de nodige berekeningen te maken om bijvoorbeeld het aantal koppelstukken te bepalen. Een kostberekening maken nadat we wisten hoeveel werkers en welke gereedschappen er nodig waren, want op sommige plaatsen moesten er rotsen worden gekliefd en bomen en struiken verwijderd. Zelf moesten we ook rotsen breken om kiezel te maken om ons eigen beton te maken, en dat allemaal met een grote hamer, niet eenvoudig. Laswerken waren ook aan de orde. Denken we maar aan de watertoren en waterram. Tenslotte de begroting maken die we tweemaal moesten overdoen omdat er onderweg verschillende organisaties hun medewerking opzegden. Dan waren er reizen voorzien naar de stad, Lubumbashi, om de verschillende benodigdheden aan te kopen: 1.500 km over slechte wegen.
Graafwerken
Gewapend met hak en schop, en verdeeld over verschillende ploegen begon men in het droogseizoen greppels te graven van 0,30×0,50 m. Alles tezamen goed voor een netwerk van 3.000 meter in harde grond. Vooral in dit stadium waren er obstakels zoals rotsen en struikgewas die moesten worden overwonnen. Op sommige plaatsen moesten we de vroegere bestaande leidingen uitgraven, wat een delicate operatie was om die leidingen niet te beschadigen want ze werden hergebruikt.
Watertoren
Voor de watertoren deden we beroep op deskundigen van de mijn in Kisenge die een voorraad ijzers in stock hadden. Het was een monument van zo’n 5 meter hoog en gebouwd met L-profielen, stevig ingepland in een fundering van beton en granieten blokken. Zij moest dan ook een gewicht van 6.000 kg dragen: twee citernen met telkens een inhoud van 3.000 liter. Deze toren moest ook hoog genoeg zijn om de nodige druk te garanderen aan onze prefilter.
Ongeluk
Toen kwam de dag dat we het water in de twee vergaarbakken deden lopen en dat was op zich geen probleem. ‘s Morgens vroeg ben ik gaan kijken hoe het was, en alles leek in orde. Maar 10 minuten later lag de toren plat! Hoe was dat mogelijk. De twee citernen lagen opengescheurd op de grond. We waren er allemaal door aangedaan. Na inspectie bleek dat er metaalmoeheid was, de ijzers waren niet geplooid maar afgebroken. Waarschijnlijk had men gerecupereerde ijzers gebruikt. Enfin dat was nu de situatie, en men heeft dan een noodplan uitgedokterd en het voormalige reservoir opnieuw zijn functie gegeven. Ondertussen kijken we nog uit hoe we een nieuwe toren beter kunnen bouwen.
Herstelling van de waterram
Een tegenslag komt niet alleen, want men stelde nadien vast dat ook onze oude waterram het niet meer deed zoals het hoorde, en bij nader toezicht ontdekte men verschillende gaten in bodemplaat. In de grond uiteraard en moeilijk te lokaliseren, waarschijnlijk door agressief water, en ook niet te vergeten dat het gietijzer, waarmee de machine is gebouwd, misschien ook zijn fouten had. Gelukkig dat we een lasser hebben bij het personeel die van wanten weet. Maar het gaf ons nog extra werk.
Aankomst van water
Eindelijk was het zover en het water kwam toe op de missie, wat een vreugde. Na jaren sleuren met emmers en bidons, nu water uit de kraan! Water uit de lavabo, water uit een douchekop. Niet te geloven. Hierop hebben we jaren gewacht!
OSAFI
Onmiddellijk waren onze jonge techniekers die hun opleiding gevolgd hadden in Lubumbashi bij OSAFI in actie geschoten om de prefilter aan te brengen en deze te doen werken. Moeilijk voor jullie om de sfeer te begrijpen toen de eerste glazen werden gevuld met heerlijk fris zuiver water. Ik denk dat jullie in Vlaanderen dat niet meer kunnen voorstellen wat dat doet. Daarmede moet ik toch eerst de heer Luc Levebre bedanken, beheerder van de OSAFI-producten. Drinkbaar water!
Drinkbaar water in de brousse
Hoe dikwijls zijn we niet ziek geweest met water te drinken waarvanwe der herkomst we niet kenden, vaak werden we bedot met zogenaamd goed water was, maar in werkelijkheid was het bezoedeld. Hoe vaak zijn we niet getroffen door een cholera-epidemie, en nu zitten we volop in een tyfuskoortsepidemie. Toch wel dingen om niet lichtzinnig mee om te gaan, en dan spreken we nog niet over al die kinderen met wormen in hun buik en die niet naar de klas kunnen. Nu beginnen we aan een nieuw hoofdstuk: drinkbaar water in het binnenland. Ongelofelijk. Zoveel mensen zijn al komen kijken om onze wonderbare installatie.
Maar we staan niet stil, een zwaluw maakt de lente niet. We hopen nog verschillende installaties te plaatsen zodat vele mensen en vooral kinderen er profijt uit kunnen halen. Vandaar dat ons project doorgaat en water zal brengen naar de omliggende scholen en de leerlingen niet meer met buikpijn moeten rondlopen ten gevolge van bezoedeld water.
Naar de toekomst toe
Zoals gezegd hierboven gaan we het project voortzetten door nog enkele openbare waterfonteinen te plaatsen. Voorbijtrekkende mensen kunnen er ook gebruik van maken. Ook niet te vergeten dat dit de eerste fase is van het grote project, er wacht ons nog de meisjesschool en de internaten, en op einde het ziekenhuis. Een ander groot probleem zijn openbare toiletten en dit overal in het binnenland van Congo.
Dankwoord
En nu moet er bedankt worden, het moeilijkste deel van dit artikel. Er zijn zoveel mensen die hebben bijgedragen tot het welslagen van dit project. Niet alleen grote organisaties, maar vooral vele mensen die in stilte werken en die het mogelijk maken om hier iets te bouwen wat geschiedenis maakt. Afrikanen en Europeanen samen hebben dit project mogelijk gemaakt, elk met zijn mogelijkheden. Het project is nog niet afgelopen, we hebben de eerste fase afgerond en bewezen dat het kan. Het moeilijkste gedeelte is achter de rug, en met hulp van jullie allen kunnen we vlug de twee anderen fases afwerken.
We danken hier vooral om de samenwerking met:
- – Wereld Missie hulp van Boechout
- – Salvatoriaanse hulpactie Hamont
- – Franciskanen Vlaanderen
- – GROS Wommelgem
- – GROS Mortsel
- – GROS Boechout
- – Parochie St. Lodewijk Mortsel
- – Hydro + van de PIDPA
- – De vele weldoeners
- – Gezinsbond Rode
