Category Archive vAN kERKNET

Bisschopswijding Luc Terlinden

foto Luc Terlinden © Kerknet

In de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen werd op 3 september Luc Terlinden tot bisschop gewijd. Herbeleef de dag in woord en beeld. Kerknet berichtte ruim over deze wijding; Hieronder vind je enkele linken:

  • Luc Terlinden in Mechelen tot bisschop gewijd: Klik HIER!
  • Ontdek het wapenschild van de nieuwe aartsbisschop: Klik HIER!
  • Kardinaal De Kesel in homilie: ‘Een vuur in uw hart dat brandt’: Klik HIER!
  • Aartsbisschop brengt hulde aan Damiaan en kardinaal Danneels: Klik HIER!
  • De bisschoppelijke insignes van aartsbisschop Luc Terlinden: Klik HIER!
  • Terlinden 10de aartsbisschop sinds 1830. Wie waren de 9 vorige?: Klik HIER!
  • Waarom Terlinden de bisschopsleuze ‘Fratelli tutti’ kiest : Klik HIER!
  • Charles de Foucauld, de inspiratiebron van Terlinden: Klik HIER!

Bisschop, aartsbisschop, kardinaal… waar zitten de verschillen?

Overgenomen van Kerknet

Ontdek wat precies het verschil is tussen een bisschop, een aartsbisschop en een kardinaal.

Bisschop

  • Het wijdingssacrament in de katholieke kerk heeft 3 gradaties: diaken, priester en bisschop. Er is geen hogere wijding dan die van bisschop. Daar ligt de volheid van het wijdingssacrament. Ja, zelfs de paus is gewoon bisschop van het bisdom Rome. De eerste onder gelijken. Bisschoppen kunnen priesters en andere bisschoppen wijden. 
  • Bisschoppen worden beschouwd als opvolgers van de apostelen. Met Pinksteren ontvingen die de heilige Geest om het werk van Jezus voort te zetten door te verkondigen, de sacramenten te bedelen en de kerk te besturen. Dat zijn dan ook de belangrijkste taken van een bisschop. 
  • Ze doen dat autonoom, naar eigen inzicht. Al moet de bisschop wel elke 5 à 10 jaar naar Rome om in collegialiteit te rapporteren aan de paus. 
  • Om tot bisschop gewijd te worden, moet je minstens 35 jaar zijn, minstens 5 jaar priester en een licentie in de theologie, exegese of kerkelijk recht hebben (liever nog een doctoraat). 
  • Na zijn wijding kan een bisschop benoemd worden om een bisdom te besturen, dat wil zeggen de kerk in een bepaalde regio. Dat is een benoeming, die wel kan veranderen. Hij kan bijvoorbeeld bisschop worden van een ander bisdom of een functie krijgen in de Romeinse Curie. Dan blijft hij gewoon bisschop. 
  • Op hun 75ste bieden bisschoppen hun ontslag aan de paus aan. Als die dat ontslag aanvaardt, wordt hij bisschop emeritus genoemd. 

Aartsbisschop

  • Een aartsbisschop is bisschop van een aartsbisdom, meestal is dat het belangrijkste bisdom in een kerkprovincie. België vormt één kerkprovincie met Mechelen-Brussel als aartsbisdom en 7 andere bisdommen die suffragaanbisdommen genoemd worden, de afhankelijke bisdommen zeg maar.  De aartsbisschop is gewoon bisschop in zijn eigen aartsbisdom met de taken die daarbij horen. 
  • Daarnaast is de aartsbisschop meestal ook metropoliet van de kerkprovincie. Dat wil zeggen dat hij waakt over het geloof en de kerkelijke discipline in de andere bisdommen van de kerkprovincie. Niet dat hij daar de baas is, maar hij is wel de eerste onder gelijken. In België is de aartsbisschop meestal ook voorzitter van de Belgische bisschoppenconferentie, maar dat hoeft niet. 
  • Er zijn ook titulaire aartsbisschoppen, die dragen de titel van aartsbisschop van een niet meer bestaand aartsbisdom. Een eretitel dus. In de Romeinse Curie werken er nogal wat titulaire aartsbisschoppen. 
  • Wanneer een bestaande bisschop aartsbisschop wordt, ontvangt die geen nieuwe wijding. Want bisschop is en blijft de hoogste wijding. Hij verhuist na zijn benoeming door de paus gewoon van het ene bisdom naar een aartsbisdom. De keuzeprocedure loopt ongeveer gelijk aan die van de keuze van een nieuwe bisschop. Uitzonderlijk kan ook een priester die nog geen bisschop is meteen gekozen worden als aartsbisschop. Die moet dan nog wel bisschop gewijd worden, zoals het geval is met de nieuwe aartsbisschop Luc Terlinden
  • Aartsbisschoppen die ook metropoliet zijn, dus andere bisdommen overzien, mogen het pallium dragen, een ereteken van witte wol dat om de schouder wordt gedragen. Alleen de paus en metropolieten mogen het pallium dragen. 

Kardinaal

  • Het hoogste trapje in de kerkelijke hiërarchie, onder de paus, wordt ingenomen door de kardinalen. Kardinalen helpen en adviseren de paus bij het bestuur van de Katholieke Kerk. Ze doen dat op drie manieren:
    – Door de paus te adviseren wanneer de paus het College van Kardinalen bij elkaar roept voor een consistorie.
    – Door functies op te nemen in de Romeinse Curie, de ministeries van de kerk zeg maar. Vaak zijn het kardinalen die de topfuncties in de Curie bekleden. 
    – Door deel te nemen aan het conclaaf waarin een nieuwe paus wordt verkozen. Alleen kardinalen jonger dan 80 jaar nemen hieraan deel. Er zijn wereldwijd ongeveer 120 stemgerechtigde kardinalen. 
  • Alleen de paus bepaalt wie kardinaal wordt. Men spreekt van creatie tot kardinaal, dus niet wijding of benoeming. De paus creëert iemand tot kardinaal tijdens een vergadering van alle kardinalen. Dat noemen we een consistorie. 
  • Sinds 1962 zijn alle kardinalen ook bisschop. Wie kardinaal gecreëerd wordt en nog geen bisschop is, moet dus sindsdien eerst tot bisschop gewijd worden. Een uitzondering op deze regel is mogelijk: Gianfranco Ghirlanda werd op zijn 80ste kardinaal gecreëerd. Vanwege zijn leeftijd (toen al +80) werd afgezien van de verplichting tot bisschopswijding.
  • Kardinalen herken je aan hun rode soutane en rode bonnet met drie punten. De rode kleur, scharlaken om precies te zijn, is symbool voor hun bereidheid om hun bloed te vergieten voor de Kerk. 

Luc Terlinden (54) volgt Jozef De Kesel op als aartsbisschop

Overgenomen van Kerknet

Luc Terlinden, de huidige vicaris-generaal voor het aartsbisdom Mechelen-Brussel, is vanmiddag voorgesteld als nieuwe aartsbisschop.

Voor het eerst in bijna een eeuw (sinds kardinaal Van Roey in 1926) wordt een priester die nog geen bisschop is, benoemd tot aartsbisschop. Brusselaar Luc Terlinden is dan ook nog niet erg bekend bij het grote publiek. De voorbije twee jaar was hij als vicaris-generaal van het aartsbisdom Mechelen-Brussel de rechterhand van de huidige aartsbisschop, Jozef De Kesel.

Terlinden is de tiende aartsbisschop sinds het ontstaan van het onafhankelijke België. Met de benoeming van Terlinden volgt de Heilige Stoel alvast het principe om afwisselend een Vlaming en een Franstalige te benoemen.

Terlinden is 54 jaar. Dat lijkt jong, maar dat is helemaal in lijn met de leeftijd van zijn voorgangers – Danneels was 46 jaar – en van de aartsbisschoppen die elders ter wereld worden benoemd.


Jongerenpastoraal

Terlinden zette pas na zijn studies economie en na werkervaring in het onderwijs de stap naar het seminarie.

Hij was 31 toen hij tot priester werd gewijd.

Daarna volgde hij een specialisatie in moraaltheologie in Rome. Voor zijn doctoraatsthesis bestudeerde hij geschriften van spirituele meesters als Charles Taylor en John Henry Newman. Hij deed pastorale ervaring op in parochies en de jongerenpastoraal, waar hij een blijvend engagement aan overhoudt voor de Brusselse Marollen en voor jongeren (in de studentenpastoraal in Louvain-La-Neuve en als medeoprichter van Pôle Jeunes XL in Elsene). In 2017 werd hij president van het Franstalig diocesaan seminarie en lid van de bisschopsraad. In 2021 werd Terlinden vicaris-generaal voor het aartsbisdom Mechelen-Brussel.  Het is een steile carrière voor iemand die net heel eenvoudig in het leven staat als lid van de priesterfraterniteit van Charles de Foucauld, een Franse priester die in het begin van de 20ste eeuw onder de Toearegs in Algerije ging leven.


Rechterhand De Kesel

Als vicaris-generaal van het aartsbisdom Mechelen-Brussel werd Terlinden de rechterhand van kardinaal Jozef De Kesel en een centrale figuur in het aartsbisdom. Sindsdien woont hij samen met zijn teckel Oscar in Mechelen. Mensen die hem goed kennen, noemen hem een briljante, collegiale en hardwerkende man, die zich broederlijk opstelt en ook af en toe kan stoppen om van het leven te genieten.

In een interview in Kerk & Leven (7 april 2021) vertelde Terlinden dat de Wereldjongerendagen in Rome in het jaar 2000 een ingrijpende ervaring voor hem waren, net als een militaire Lourdesbedevaart tijdens zijn dienstplicht. Hij kreeg het geloof met de paplepel ingegoten en overwoog al vroeg de mogelijkheid om priester te worden, maar de celibaatsverplichting deed hem twijfelen.


Synode over synodaliteit

Als aartsbisschop wil Terlinden inzetten op synodaliteit. Kardinaal De Kesel speelde op de continentale synode een belangrijke rol door zijn inbreng over de omgang met de moderne, geseculariseerde samenleving en als brugfiguur. We mogen ervan uitgaan dat zijn opvolger ook die fakkel overneemt.

De verdieping van de geest van synodaliteit gaat hem alvast zeer ter harte.

Over het celibaat zei hij in 2021 in Kerk & Leven: ‘We leren ook steeds meer dat priesterschap en Celibaat niet per se hetzelfde zijn. Ik geloof in de grote waarde van het celibaat, maar we vergeten vaak dat de roeping tot het celibaat een uitzondering is. De media focussen sterk op het celibataire priesterschap, maar onze Kerk heeft in haar schoot diverse roepingen. Het komt nu erop aan samen op weg te gaan.’

In september wacht Luc Terlinden eerst de bisschopswijding, om op 3 september zijn taak als aartsbisschop te kunnen opnemen.

Bisschop Bonny neemt eredoctoraat in ontvangst in Bonn

Overgenomen van Kerknet

foto: © Uni Bonn

Johan Bonny, de bisschop van Antwerpen, ontving op 6 juni een eredoctoraat van de Katholieke Theologische Faculteit van de Rheinische Friedrich-Wilhelms Universität in Bonn. Hij werd er gehuldigd voor zijn buitengewone verdiensten voor de synodaliteit van de katholieke Kerk en de vernieuwing van haar leer over het huwelijk, het gezin en andere levens- en relatievormen. Kardinaal Jozef De Kesel vertegenwoordigde de Belgische kerkgemeenschap. Ook een stevige Antwerpse delegatie en vertegenwoordigers van de KU Leuven waren afgezakt naar Bonn.

Bonny’s denken is gebaseerd op zijn persoonlijke, pastorale ervaring. Het is theologisch verantwoord, menselijk geïnformeerd en cultureel gevoelig. Centraal in zijn overwegingen staat het onvoorwaardelijke respect voor het persoonlijk geweten en de vraag naar persoonlijke moraliteit en pastorale zorg in de kerk. Daarnaast pleit hij voor de versterking van de lokale kerken en een synodaliteit die de sociale en culturele eigenaardigheden ter plekke erkent en omvat, aldus nog de universiteit. 

De bisschop van Antwerpen raakte in Duitsland vooral bekend dankzij zijn toespraak tijdens de Gezinssynode in 2014 en als internationaal waarnemer van de vierde en vijfde vergadering van de synodale weg. De decaan van de Katholieke Theologische Faculteit van de Universiteit van Bonn, Jochen Sautermeister, zei gisteren in zijn referaat:

U zegt hardop wat veel mensen al lang hopen en verwachten van de Kerk.

U bent niet bang om de realiteit en de realiteit van het leven van mensen onder ogen te zien.

De moraaltheoloog Sautermeister beklemtoonde dat Bonny een sterke theologische basis heeft in zijn strijd tegen kerkelijke discriminatie van mensen met verschillende levensplannen. Iedereen die hem kent, waardeert zijn theologische competentie en consistentie, zijn brede pastorale zorg en zijn persoonlijke moed.

Klik HIER voor de rest van het artikel op Kerknet!

40 kleine gebaren van liefde tijdens de vasten – paus Franciscus

Overgenomen van Kerknet:

Voor elke dag van de veertigdagentijd geeft paus Franciscus je een tip. Een klein en haalbaar gebaar voor meer liefde in de wereld en je hart.

We zetten er enkele op een rij, maar klik door naar Kerknet voor heel wat meer inspiratie!

Klik HIER voor veel meer inspiratie van onze Paus Franciscus

Dieren, herders, wijzen… Paus over betekenis van de kerststal

Wat is de betekenis van de figuren in de kerststal? Paus Franciscus legt het uit in zijn apostolische brief ‘Admirabile signum’ uit 2019

In december 2019 bracht paus Franciscus een bezoek aan het Italiaanse plaatsje Greccio. Daar evoceerde Sint-Franciscus rond Kerstmis 1223 voor het eerst tafereel van Jezus’ geboorte met een kerststal, het begin van de aloude traditie. De paus vatte zijn gedachten over de betekenis van de kerststal toen samen in een apostolische brief, Admirabile signum (Wonderbaarlijk teken). Daarin benadrukte hij het belang van de kerstviering, en gaf hij een betekenis aan de kerststal, de omgeving en alle figuren die we er doorgaans in onderbrengen:

De kerststal

‘Door in een kerststal geboren te worden, begint God zelf de enige, ware revolutie die de ongewenste en uitgestoten mensen hoop en waardigheid geeft: de revolutie van de liefde, de revolutie van de tederheid.’

De sterrenhemel

‘Denken we maar aan alle keren dat de nacht ons leven verduistert. Welnu, zelfs op die momenten laat God ons niet in de steek, maar is Hij er om onze cruciale vragen over de zin …

Wil je meer lezen? Klik HIER en lees dit artikel verder op Kerknet!

Beluister deze podcast met Barbara Torfs van Bond zonder Naam via Kerknet

Van Kerknet…

In deze podcast van Leo August De Bock spreekt Barbara Torfs van Bond zonder Naam over Phil Bosmans, haar bezieling en het belang van verbinding.

Haar grootouders begonnen klein. Hun winkelketen kent nu iedereen. Broer Wouter is ei zo na een Bekende Vlaming. Zus Barbara Torfs studeerde lichamelijke opvoeding. Het was duidelijk niet haar plan, maar ze ging dan toch maar werken voor Schoenen Torfs. Al reikt haar horizon verder, ze heeft er veel geleerd.

Sinds 2020 leidt Barbara Torfs Bond Zonder Naam, een vereniging die decennialang troost, medemenselijke waarden en inspiratie over Vlaanderen uitstrooide. De spreuken van Bond zonder Naam stonden of hingen in talloze woonkamers. De priester Phil Bosmans was er de geestelijke vader van.

Maar de tijden zijn veranderd en er wordt wel vaker wat meesmuilend gedaan over Bond zonder Naam. Dat is zéér ten onrechte, vindt Barbara Torfs. Met vuur betoogt ze dat Bond zonder Naam vandaag met z’n visie en talrijke sociale acties minstens even relevant is én nodig is als destijds.

Getuige ook de recent herwerkte uitgave van ‘Menslief ik hou van je‘, de hartverwarmende bijbel van de organisatie.

Mensen graag zien, is haar hobby. Leo August De Bock praatte met Barbara Torfs.

Wat zeg je tegen iemand die ziek is of rouwt?

Overgenomen van Kerknet…

Misschien ken je ook dat ongemakkelijke gevoel. Je wil iemand nabij zijn die ziek is of rouwt. Maar wat zeg je dan? Ontdek het verrassende antwoord.

Je stelt dat bezoekje of telefoontje maar uit omdat je piekert over wat je kan zeggen tegen je vriendin of kennis die kanker heeft of net haar partner verloren heeft. Ik weet hoe je je voelt. Het is gelukkig een van de betere kankers om te hebben. Het verdriet zal slijten. Nee, dat klinkt allemaal verkeerd. En dat is het ook! Je weet niet hoe de ander zich voelt, vast niet gelukkig om haar goede kanker en het verdriet zal misschien ooit een plaats krijgen, maar nu nog niet. 

Er is goed en verrassend nieuws als je ook worstelt met onzekerheid om met iemand te praten die een moeilijke tijd doormaakt. 

Wat jij te zeggen hebt, is irrelevant. Vergeet het gewoon. Het gaat erom dat je wat ruimte maakt voor de ander. 

Niet praten, opbeuren of fixen is je eerste opdracht, maar luisteren. Gewoon luisteren. 

Maar ik weet toch al dat het slecht met haar gaat… Nee, dat weet je niet. Er zijn geen twee mensen die op dezelfde manier ziek zijn of rouwen. En ook als je ziek bent of rouwt is elke dag weer anders. Hoe is het nu voor haar? Als je daar benieuwd naar bent, heb je in jezelf al wat ruimte gemaakt voor het verhaal van de ander. 

Gewoon luisteren is moeilijk

Maar gewoon luisteren is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Goed luisteren is zelfs best wel moeilijk. Dat merk je snel genoeg als je het probeert. 

Daarom maakten we samen met Jos Moons de onlinecursus 5 vaardigheden om echt te luisteren. Daarin leer je met concrete voorbeelden en oefeningen:

  1. Ruimte maken voor de ander en jezelf even opzij zetten 
  2. Rustig beginnen en zonder haast verdergaan 
  3. 5 manieren om te spiegelen (volgend luisteren)
  4. Opmerken en benoemen wat er borrelt bij de ander 
  5. Verdiepen via gevoelens, verbeelding, concretisering en verbreding

Hieronder alvast een paar zinnen om te onthouden.

Kerknet-academie: Onlinecursus Tweede Vaticaans Concilie: schrijf je nu gratis in!

van Sim D’Hertefelt overgenomen van Kerknet

60 jaar geleden begon Vaticanum II. Nog altijd zijn de resultaten niet geheel verwerkt. Wil je weten waar het Concilie over gaat? Volg de basiscursus.

De rooms-katholieke kerk kan je niet verstaan zonder het Tweede Vaticaans Concilie, ook wel Vaticanum II genoemd. 

Maar wat is dat Concilie precies, hoe verliep het, wie nam eraan deel, wat waren de hete hangijzers en wat de resultaten? 

Dat kom je allemaal te weten in deze basiscursus. 

60 jaar na de opening van het Concilie op 11 oktober 1962, roept paus Franciscus op om de resultaten ervan te herontdekken. Het proces naar meer synodaliteit in de kerk dat hij lanceerde, ligt helemaal in de lijn van het Concilie. 

Met deze basiscursus ben je goed voorbereid om de Conciliedocumenten zelf te lezen, eventueel in groep. 

Ja, ik wil me gratis inschrijven

Wat mag je verwachten?

  • 10 onderdelen van 10 à 15 minuten
  • 19 korte filmpjes van 3 à 5 minuten
  • Het verhaal achter de schermen
  • Uniek historisch fotomateriaal
  • Gemaakt onder leiding van universitaire onderzoekscentra 

Inhoud in detail

  • Hoe verloopt het Concilie?
  • Wie neemt deel aan het Concilie?
  • Hoe komen de Conciliedocumenten tot stand?
  • Evolutie of revolutie?

Belangrijke Conciliethema’s: 

  • Liturgievernieuwing: meest zichtbare resultaat
  • Wat is de kerk: van hiërarchie naar volk van God
  • Kerk in de wereld: van wereldverachting naar engagement
  • Oecumene: de Geest verlangt naar één kerk
  • Godsdienstvrijheid: basis voor geloof en dialoog
  • Leken: geroepen tot heiligheid én apostolaat

En verder:

  • Oproep: lees opnieuw de Conciliedocumenten, met links naar Nederlandse vertalingen die je online kan lezen
  • Boeken over het Concilie

Schrijf je nu gratis in

  • Je krijgt dan binnen enkele minuten een e-mail met een toegangslink naar de hele cursus. 
  • Je volgt de cursus online op je eigen tempo. Je kan zo vaak onderbreken als je wil.
  • Bewaar zorgvuldig je toegangslink zodat je later altijd kan terugkeren naar de cursus. 

Ja, ik wil me gratis inschrijven

Tip • Je kan de cursus ook samen volgen in je parochie, je organisatie, je gemeenschap, je werk… Stuur hen de link van deze pagina zodat ze kunnen inschrijven.

Liturgisch congres 2022: Perspectieven voor huisliturgie

14-11-2022 tot 15-11-2022
Duinse Polders
Ruzettelaan 195, 8370 Blankenberge

Hoe vindt de liturgie aansluiting bij het dagelijkse leven en bij de wereld waarin we leven? Hoe kunnen we het priesterschap waarin we delen door ons doopsel ook beleven buiten (en vanuit) de gebruikelijke liturgische bijeenkomsten: thuis, onderweg, alleen of met anderen samen? 
Precies de band tussen de zondagsliturgie en andere vormen van liturgie maakt een doorleefd geloof mogelijk. Dat is wat we willen uitdiepen op het 67ste Liturgisch congres:

  • We verkennen ‘huisliturgie’ in de joodse traditie en kijken naar de betekenis van ‘huiskerk’ en ‘huisliturgie’ in de christelijke traditie.
  • We denken na over hoe huisliturgie en kerkliturgie intrinsiek met elkaar verbonden zijn en luisteren naar wat de mystieke traditie daarover te zeggen heeft.
  • We buigen ons over de diepe Bijbelse betekenis van het ‘zegenen’ en van het ‘heiligen van de tijd’. Daarbij komt ook het getijdengebed aan bod, waartoe we allen uitgenodigd zijn.
  • We ontdekken doorheen getuigenis en uitwisseling de mogelijkheden van het thuis bidden met de Schrift, van Godly Play in het gezin en van andere concrete praktijken.

Verder zijn er momenten van gebed en van samenzang, kansen om mensen uit andere bisdommen te ontmoeten, gelegenheid om de boekenstand te bezoeken en een dansvoorstelling bij te wonen. En misschien – waarom niet – kunnen we ons wagen aan een wandeling op het strand.

Deelnemen kan voor de volle twee dagen, ofwel enkel op maandag of enkel op dinsdag. 

Inschrijven (tot 7 november) gebeurt via de volgende link: https://forms.gle/gKvYNapEo3vMahNs9.

Het Liturgisch congres is een tweedaagse vorming voor voorgangers, vrijgestelden en vrijwilligers die pastoraal actief zijn en/of aan vormingswerk doen. Het staat ook open voor allen die hun liefde voor de liturgie willen verdiepen.

De organisatie is in handen van de werkgroep ‘Liturgisch congres’ van de Interdiocesane Commissie voor Liturgie (ICL) i.s.m. CCV – partner in christelijk vormingswerk.

Meer info vind je HIER!